Hooggevoelig, heel gewoon

Hooggevoeligheid en hoogsensitiviteit worden vaak in 1 adem genoemd. Toch is dit niet helemaal hetzelfde. Hooggevoelige en hoogsensitieve kinderen hebben gemeenschappelijk dat ze moeite hebben met het verwerken van prikkels. Ze zijn gevoeliger van aard. Bij hoogsensitieve kinderen komt hier ook nog eens een vele diepere en intense beleving bij kijken. Vaak lijkt het aan de buitenkant dat deze kinderen angstig, snel van slag of lastig zijn, maar in werkelijkheid zijn ze gewoon gevoeliger en denken ze langer over dingen na. Deze kinderen ervaren vaak heftige emoties, van extreem vrolijk tot intens boos en daar zit soms weinig tijd tussen. Ze zijn vaak creatief, slim en vroeg wijs. Alles wat ze zien, horen of voelen beleven ze ook nog eens heel intens en verwerken ze op een diepe manier. In dit artikel gebruiken we vanaf nu enkel de term hooggevoelig om het niet te ingewikkeld te maken, maar het kan dus net zo goed ook over hoogsensitieve kinderen gaan.

Wat gebeurt er als je hooggevoelig bent?

Een hooggevoelig kind raakt makkelijk overspoeld door emoties. Hierdoor kan het zich gaan terugtrekken en stil of verlegen overkomen. Of juist de prikkels opzoeken. Dit is per persoon en per situatie verschillend. Hooggevoeligheid is echter geen stoornis of diagnose die door een psychiater of psycholoog vastgesteld kan worden. Het is een aangeboren karaktereigenschap, een persoonlijkheidskenmerk. Je hebt geen hooggevoeligheid, je bént het. Uit onderzoeken blijkt dat bijna 1 op de 5 kinderen hooggevoelig is, ongeveer 20% van alle kinderen (en volwassenen).

Een kind dat hooggevoelig is mist een filter in het informatieverwerkingssysteem in de hersenen. Zonder dit filter komt alles wat het ziet, hoort, ruikt en ervaart even hard binnen en wordt het op hetzelfde niveau door de hersenen verwerkt. De hersenen maken dus geen onderscheid tussen belangrijke en minder belangrijke prikkels, terwijl bij iemand die niet hooggevoelig is de informatie wél gefilterd wordt voordat het door de hersenen verwerkt wordt. Onderzoek heeft aangetoond dat als je hooggevoelige mensen een bepaalde opdracht laat doen terwijl zij in een MRI-scan liggen, er meer hersengebieden actief zijn dan bij mensen die niet hooggevoelig zijn. Dit laat duidelijk de zogenaamde ‘diepgaande verwerking’ zien. Kinderen die hooggevoelig zijn, denken en functioneren dus daadwerkelijk anders dan mensen die dat niet zijn, op neurobiologisch niveau.

Hoe merk ik dat mijn kind hooggevoelig is?

Een aantal kenmerken die kunnen voorkomen:

• Snel schrikken
• Klagen over kriebelende kleding, naden in sokken of labeltjes in kleding
• Niet van verrassingen houden
• Meer van een vriendelijke correctie leren dan van een strenge straf
• Gevoelig voor geuren; ze merken het snel op of vinden al gauw iets stinken
• Gevoelig voor de structuur van eten; bijvoorbeeld rijstkorreltjes vies vinden
• Vaak een scherpzinnig gevoel voor humor
• Intuïtief