Zelfvertrouwen
Iedere ouder wenst voor zijn kind dat het een gelukkig mens wordt. Toch gaat dat niet altijd vanzelf. Een beetje onzekerheid hoort er natuurlijk bij. Maar als de onzekerheid zo groot is dat het je kind belemmert, dan heeft het wat hulp nodig.
Zelfvertrouwen is een breed begrip. Het gaat om je eigen keuzes durven maken, kunnen omgaan met kritiek en je grenzen aan durven geven. Maar ook doorzettingsvermogen, geloven in je eigen kunnen en kunnen omgaan met tegenslagen.
Het kan best zijn dat je kind op school de vinger niet durft op te steken, bang om het verkeerde antwoord te geven, terwijl het bij de zwemles juist vooraan staat en vol vertrouwen het diepe in springt. Het is dus goed om te kijken waar je kind precies tegenaan loopt en welk stukje rondom zelfvertrouwen aandacht verdient.
Bij een kind met gebrek aan zelfvertrouwen denk je misschien in eerste instantie aan een kind dat verlegen of teruggetrokken is. Een kind dat anderen altijd voor laat gaan, over zich heen laat lopen en snel bang is. Maar soms laten deze kinderen juist het tegenovergestelde zien. Bijvoorbeeld een grote mond, om maar niet te laten merken dat hij eigenlijk heel onzeker is. Grapjes maken of de clown uithangen, om leuk gevonden te worden. Of misschien zelfs een ander pesten, om de aandacht van zichzelf af te leiden.
Wat kun je als ouder doen om het zelfvertrouwen van je kind te vergroten?
Tip 1 - Geef het goede voorbeeld
Een kind doet wat jij doet en niet wat je zegt, dus leef zelf het leven dat jij je kind gunt. Als jij liefdevol bent voor jezelf, bijvoorbeeld als je een fout maakt, is dat het gedrag dat je kind zal overnemen. Voel jij je soms onzeker? Vertel aan je kind dat jij het ook moeilijk vindt om op je werk een presentatie te geven of je mening te geven in een groep. Herkenning en erkenning zijn heel belangrijk.
Tip 2 - Maak verbinding
Jouw kind doet er toe en is het waard om in te investeren. Dus maak écht contact, geef aandacht en verbind! Geef je kind het gevoel dat hij gewaardeerd wordt om wie hij is.
Tip 3 - Fouten maken moet
Fouten maken mag, dat vinden we allemaal. Maar geef je kind hier ook de ruimte voor. Het liefst bescherm je je kinderen voor dingen die fout kunnen gaan. Je wil teleurstelling voorkomen en daarom neem je het van ze over of ‘je doet het wel even voor’. Maar zelf ervaren is écht cruciaal! Je hoort kinderen niet voor niks al op heel jonge leeftijd zeggen: ‘zelluf doen’.
Tip 4 - Laat je kind zelf oordelen
Staat je dochter met de zoveelste tekening voor je neus, roep dan niet meteen: ‘Wat prachtig!’. Maar vraag eens wat zij er zelf mooi aan vindt. Of ‘Vertel eens, wat heb je allemaal getekend? Hoe heb je dit zo bedacht?’ Een kind zoekt bevestiging van buiten zichzelf, maar door een kind zelf te laten praten over de tekening groeit het zelfvertrouwen van binnenuit.
Tip 5 - Leg je verwachtingen niet te hoog, maar ook niet te laag
Een kind heeft het nodig om af en toe uitgedaagd te worden. Maar het moet wel aan die verwachtingen kunnen voldoen. Als de verwachtingen te hoog liggen, levert dit frustratie op. De kans dat je kind het opgeeft en er geen tweede keer aan begint is groot. Zijn de verwachtingen te laag, dan zorgt dit voor verveling en een laag zelfbeeld. Een goede balans is dus belangrijk.
Tip 6 - Leren omgaan met teleurstelling
Teleurstellingen horen er nu eenmaal bij en je kind krijgt ze hoe dan ook op zijn bordje. Het is aan jou als ouder om je kind hiermee te leren omgaan. Benoem wat je ziet: “Ik zie dat je het heel naar vindt dat je verloren hebt met voetbal. Dat is oké, je mag hier best verdrietig over zijn.”
Geef vervolgens ook ruimte om het te verwerken en probeer het rot gevoel niet meteen weg te poetsen. Je kind mag best even huilen. Op de grond stampen of op een kussen slaan kan soms ook enorm opluchten.
Tip 7 - Laat je kind zelf beslissingen nemen en durf los te laten
Het gaat er bij opvoeden om de balans te vinden tussen liefdevol vasthouden en vol vertrouwen los laten. Wie nooit iets mag krijgt eigenlijk de boodschap: je kunt het niet. Maar wat blijkt? Kinderen vallen minder, stoten zich minder en raken minder snel gewond als ze alleen op een klimtoestel spelen dan wanneer ze voortdurend in de gaten worden gehouden. Bovendien willen kinderen het graag goed doen en jouw vertrouwen krijgen. Daar groeien ze van. En hun zelfvertrouwen ook.
Meer weten over zelfvertrouwen?
Lees hier het hele artikel over zelfvertrouwen online.
Ga naar agenda overzicht op www.opgroeienin046.nl voor meer informatie over de Bikkeltrainingen van Partners in Welzijn.
Beluister hier de Podcast van de MIK&PIW Groep, waarin schoolmaatschappelijk werker Jonne vertelt over zelfvertrouwen bij kinderen.
