Notaris Anne Manders-van Helmond

Als het noodlot opeens onverwachts toeslaat

U leidt een onbezorgd leven. U en uw naasten genieten samen ten volle. Geen moment houdt u rekening met naderend onheil. Tot het noodlot opeens onverwachts toeslaat. U wordt bijvoorbeeld getroffen door een ernstig ongeval of beroerte en bent plots wilsonbekwaam. Het kan ook u zomaar overkomen. Het tijdig regelen van een levenstestament kan in zo’n situatie veel zorgen voor u en uw naasten wegnemen.

Vaak wordt gedacht dat een echtgenoot/partner of kinderen alle zaken kunnen regelen als u daar zelf niet meer toe in staat bent, maar dat is een misverstand. Als u géén levenstestament heeft dan zijn zij niet automatisch bevoegd om u te vertegenwoordigen. De verkoop van bijvoorbeeld een woning kan dan alléén plaatsvinden nadat het vermogen van degene die wilsonbekwaam is geworden, onder bewind is gesteld. Zelfs al is de echtgenoot/partner mede-eigenaar van de woning. Dus niet uw naasten, maar de rechter beslist wie namens u mag handelen door benoeming van een bewindvoerder.

Indien u de tussenkomst van een rechter liever niet wenst dan kunt u in een levenstestament iemand aanwijzen - in wie u het volste vertrouwen heeft - om uw belangen te behartigen. Dit kan uw partner zijn, (één van) uw kinderen of een ander persoon. Het is ook goed om over een opvolger van deze vertrouwenspersoon na te denken als ook deze niet meer in staat is om zijn of haar taken te vervullen.

Deze persoon of personen worden dan uw gevolmachtigde(n). In het levenstestament geeft u dus zelf aan wie uw financiële, medische en persoonlijke zaken zal regelen, als u het niet meer zelf kan of wil doen. Het gaat om de betaling van de rekeningen, belastingzaken, pensioen, verzekeringen maar ook de verkoop van uw huis en hypotheekzaken. Ook wensen rondom het doen van schenkingen aan bijvoorbeeld kinderen en kleinkinderen kunnen worden opgenomen. Daarnaast kunt u persoonlijke wensen opnemen voor het al dan niet mogen verrichten van medische handelingen (wel of niet behandelen, euthanasieverklaring).

Leven met een ICD

“Mevrouw Visser, dit klinkt niet goed. Ik ga een ambulance voor u bellen.” Wat een kort bezoek aan de huisarts moest zijn, werd het begin van vele ziekenhuisopnames. Bij Sylvia (56) werden zeven jaar geleden meerdere hartritmestoornissen geconstateerd. Zij blikt terug op de impact die deze ervaring op haar leven heeft gehad.

“Als huishoudelijke hulp werkte ik een aantal dagdelen per week. Na een ochtend of middag werken werd het voor mij steeds moeilijker om van de bank te komen. Zó moe was ik. Het duurde een aantal weken, voordat ik naar de huisarts durfde te gaan. Haar bezorgde blik toen ze naar mijn hart luisterde, vergeet ik nooit meer.”

De huisarts constateerde dat Sylvia vocht in haar longen had en dat haar hart onregelmatig klopte. Voor de dokter reden om haar patiënt meteen naar het ziekenhuis te sturen. Er werd chronotrope incompetentie en boezemfibrillatie geconstateerd. “Mijn hart klopt te snel, dan weer te langzaam. Dat veroorzaakt allerlei klachten zoals hartkloppingen en extreme benauwdheid.” Een pacemaker moest de klachten verhelpen, een onderhuids apparaatje dat met stroom-
stootjes ervoor zorgt dat het hart in het juiste ritme blijft kloppen.

Helaas keren drie jaar later de vermoeidheid en kortademigheid terug. Uit voorzorg wordt een ICD geplaatst; de ICD geeft, anders dan een pacemaker, een schok om het normale hartritme te herstellen en kan daarmee een hartstilstand voorkomen. “De ervaring met de ICD opende mijn ogen. Daarvoor had ik de onrealistische verwachting dat het ziekenhuis mij helemaal klachtenvrij kon maken, maar zo werkt het natuurlijk niet. Deze hartafwijkingen komen nu eenmaal voor in mijn familie. Het enige wat de cardiologen kunnen doen is de achteruitgang van mijn hart zoveel mogelijk vertragen.”

Sylvia’s leven lijkt niets meer op dat van vóór haar ICD; zo is ze nu afhankelijk van 18 soorten medicijnen die ze dagelijks moet innemen en moest ze stoppen met haar werk in de zorg dat haar altijd veel voldoening gaf. Nu moet ze die voldoening uit andere zaken halen. Dat lukt haar aardig, vertelt ze lachend: “Ik vind het heerlijk om met mijn kleindochter te zijn en help mijn buren graag waar ik kan. Daar heb ik nu alle tijd en gelegenheid voor. Volgende week begin ik met vrijwilligerswerk in de bibliotheek. Dat zal deze hartpatiënt ook wel van de straat houden!”

Hart- en vaatziekten is een van de belangrijkste doodsoorzaken bij vrouwen. Dit komt omdat ze symptomen als vermoeidheid, pijn tussen de schouderbladen en kortademigheid vaak zien als ongemakken die bij de overgang horen. Heeft u al langere tijd één of meer van bovenstaande klachten? Bespreek deze dan zo snel mogelijk met uw huisarts.