Jewan de Goede
De gaswinning en aardbevingen hebben uiteenlopende gevolgen voor inwoners. Wat zijn de rechten van inwoners? Advocaat Jewan de Goede van PlasBossinade advocaten en notarissen onderscheidt bestuursrechtelijke en civielrechtelijke aspecten.
Onder de bestuursrechtelijke mogelijkheden valt de procedure tegen minister Kamp. “Het gaat dan bijvoorbeeld om het gaswinningsbesluit van minister Kamp, waarmee hij de NAM toestemming gaf 39,4 miljard kuub gas te winnen.” In deze procedure heeft mr. Jewan de Goede namens de Groninger Bodem Beweging, enkele natuurorganisaties, en tientallen particulieren onder andere schending van mensenrechten aangevoerd.
Onder de civielrechtelijke mogelijkheden vallen schadevergoedingen. “De NAM is aansprakelijk voor de materiële en immateriële schade die ontstaat door gaswinning. Schade aan woningen moet worden vergoed, maar ook schade door psychisch leed. Inwoners hebben verder recht op vervangende huisvesting en een schadevergoeding voor de waardevermindering van of herstelwerkzaamheden in de woning.” Een onafhankelijke Commissie Bijzondere Situaties beoordeelt individuele situaties, waar extra psychische, medische en/of sociale problemen spelen, die door compensatieregelingen niet of onvoldoende opgelost worden. “Iemand heeft bijvoorbeeld een baan elders aangenomen, maar zit met een onverkoopbaar huis door aardbevingsschade en komt in financiële en/of psychische problemen.”
“Het is raadzaam om niet te snel akkoord te gaan met een regeling die u krijgt aangeboden”, geeft mr. Jewan De Goede aan. “Als u later schade ontdekt die niet in het taxatierapport is opgenomen, kan dat gevolgen hebben voor toekomstige discussies over vergoeding. Lees het rapport daarom goed door. Vraag ook om onderzoek van de fundering en laat het noteren wanneer dat niet toegestaan wordt. Schakel een bouwkundig of juridisch expert in als u er zelf niet uitkomt.”
Marcel Hensema
De aardbevingen in de provincie Groningen zijn voor veel artiesten een inspiratiebron. Er worden liedjes over gecomponeerd, maar er is ook een voorstelling gemaakt over de gevolgen van de gaswinning. Acteur Marcel Hensema, verbonden met het Noord Nederlands Toneel, noemt zijn solovoorstelling zelf een muzikale roadmovie door het Ommeland.
Hensema baseert zich op levensechte verhalen van mensen uit de provincie. Hij kruipt voor zijn opvoering in de huid van gedupeerden van de aardbevingen. Dat leidt tot de sfeervolle en intieme voorstelling Mijn Tweede, die de bezoeker langs een bonte stoet aan kleurrijke personages in Oost-Groningen voert. Gewone mensen krijgen in Mijn Tweede een podium; soms bloedserieus, vaak vederlicht, maar altijd raak. Naast de vele anekdotes die worden verteld, worden ook liedjes gezongen. De voorstelling is deels in het Gronings, maar voor iedereen verstaanbaar. Wie wil weten hoe Groningers praten, denken en voelen mag deze roadmovie niet missen.
Wilt u een voorproefje van de voorstelling? Hensema was onderdeel van de Nieuwsuur-reportage De invloed van gaswinning op de Groningse cultuur.
Deze uitzending is te zien via de website van de NOS
(www.nos.nl/nieuwsuur).