Tars Hundscheid, psycholoog kind- en jeugd bij CJG Westelijke Mijnstreek
Van normaal naar problematisch gamegedrag tot gameverslaving
Tars vertelt verder: ”Het overgrote deel van gamers ziet gamen als een hobby of ontspanning en ervaart hiermee weinig tot geen moeilijkheden. Een kleine groep ondervindt echter problemen. Het wordt een probleem als je de controle verliest over je eigen gedrag, en dit een negatieve invloed heeft op je leven. Dit kan zijn wanneer je je eigenlijk niet meer zo goed voelt door het gamen. Of als je dus merkt dat je lichaam pijn doet. Ook als vrienden en familie tegen jou zeggen dat ze je niet meer zoveel zien. Het gaat dus niet zozeer om het aantal uren dat een kind of jongere bezig is met gamen (al heeft dat natuurlijk wel invloed), maar meer over de negatieve gevolgen van het spelen op zich. We noemen dit problematisch gamegedrag.”
“Voor sommigen wordt het een uitvlucht uit het dagelijkse leven. Heb je bijvoorbeeld een vervelende of intense dag achter de rug en je komt thuis na het laatste schooluur, dan is het voor sommige kinderen prettig om even af te schakelen met een spelletje. Het gamen lijkt dan een manier te zijn om met stress of emoties om te gaan. We zien ook kinderen en jongeren die een uitvlucht in het gamen vinden omdat er thuis problemen zijn of op school, en door het gamen hoeven ze er niet aan te denken,” vult Petra aan.
“Gamen kan prettig zijn voor kinderen en jongeren die moeite hebben om te communiceren met anderen in het dagelijkse leven. De online wereld is vaker begrijpelijker en makkelijker te voorspellen. Kinderen en jongeren die normaal gesproken angstig zijn kunnen bij het gamen hier minder last van hebben. Dit alles maakt dat gamen soms aantrekkelijker en fijner dan het functioneren in de werkelijke wereld. Dit kan zelfs voor een steeds verder toenemende behoefte om te gamen zorgen.”
Tars legt uit wanneer er van een gameverslaving gesproken kan worden:
- Wanneer je de hele dag denkt aan het gamen. Dat wil zeggen dat je veel over het gamen praat, bezig bent met hoe er straks gespeeld kan worden en het gamen op de voorgrond staat in het dagelijks leven.
Er is geen controle meer over hoe vaak of hoe lang er gegamed wordt. Je kunt niet meer stoppen met het gamen, ook al wéét je bijvoorbeeld dat je er slechter van slaapt.
- Als je je prikkelbaar, angstig of verdrietig voelt wanneer het gamen niet mogelijk is of wordt ontnomen. Er is in toenemende mate behoefte aan het gamen en je wil langer door kunnen blijven gaan. Pogingen om te minderen zijn op niets uitgelopen. Je blijft doorgaan met het gamen, ondanks de problemen die hierdoor ontstaan. Er is dan ook een afname in de belangstelling naar andere activiteiten.
- Als je liegt tegen familie en vrienden over de tijd die je met gamen doorbrengt of over in-game aankopen.
- Als het gamen wordt gebruikt om te kunnen vluchten van de dagelijkse problemen en de negatieve emoties die hiermee samenhangen.
- Als je belangrijke kansen op het gebied van relaties, school of werk ingevaar brengt of mist vanwege het gamen.
Tars en Petra sluiten af met aan aantal praktische tips voor kinderen en jongeren, en voor hun ouders. “En wanneer er behoefte is aan ondersteuning, dan horen wij dat graag.”
Tips voor kinderen en jongeren:
- Het is belangrijk dat gamen niet de enige hobby of interesse is waar je vrije tijd mee gevuld wordt.
- Zoek een gezonde balans tussen zitten en beweging.
- Merk je als gamer dat je je eigenlijk niet meer zo fijn voelt als je even stopt met gamen? Laat het spel dan even een tijdje liggen en zoek iets anders, iets waar je je goed door voelt en spendeer daar tijd aan.
- Geef je gamen voorrang boven alles? Laat je huiswerk vaker liggen en zie je je vrienden nauwelijks nog? Dan is het gamen waarschijnlijk geen gezonde tijdsbesteding meer voor jou.
Tips voor ouders:
- Leef je in in wat je kind dagelijks doet zodat je kunt begrijpen wat hij of zij meemaakt. Waarom niet eens meekijken of zelfs meespelen? Door jezelf te informeren kun je beter aangeven waarom je bepaalde regels wil stellen.
- Kinderen en jongeren hebben behoefte aan duidelijke afspraken en grenzen. Maak de afspraken samen met je kind, zo houden ze zich er beter aan. Zo kunnen jullie samen bepalen op welke dagen er gespeeld kan worden en hoeveel tijd per dag. Ook kan er samen besproken worden wat de gevolgen zijn als de afspraak niet wordt nagekomen en misschien welke beloning tegenover het naleven van de afspraken staat. Kinderen zullen de gestelde grenzen aftasten en opzoeken. Dit is normaal en hoort bij de ontdekkingsfase waarin kinderen zich bevinden. Het is van belang vast te houden aan de gestelde regels. Als ouder is het belangrijk niet toe te staan dat het kind afspraken of beloften (met betrekking tot vrienden, school en thuis) niet nakomt vanwege het gamen.
- Wees je bewust van je voorbeeldfunctie. Kinderen kopiëren veel van wat zij zien. Wat je als ouder doet, zien kinderen als normaal gedrag. Als je zelf veel op je telefoon zit, televisie kijkt of achter een computer zit, zien kinderen dan ook als normaal. Daarnaast is het moeilijk voor een kind te begrijpen waarom hij of zij iets niet mag, als zijn ouder er zelf continu mee bezig is. Het is daarom belangrijk naar je eigen gedrag te kijken en het goede voorbeeld te geven. Laat regels over bijvoorbeeld het gebruik van een telefoon aan de eettafel of op een sociale gelegenheid voor het hele gezin gelden en houd je er zelf ook aan. Game dus zelf ook niet langer dan een uur, als de kinderen dat ook niet mogen.
- Praat met je kind als je je zorgen maakt. Wanneer je als ouder begrijpt hoe games werken en wat er leuk aan is, kunnen zij ook makkelijker iets van je aannemen. Het is belangrijk om je kinderen uitleg te geven dat veel gamen voor langere periodes en het steeds meer willen gamen kan leiden tot een verslaving. Ga hierover het gesprek aan met je kind, zeker als het gamen leidt tot problemen op verschillende gebieden zoals school en op sociaal-relationeel vlak. Zorg dat je kind een gezonde balans behoudt. Bedenk samen waar je kind op kan letten en hoe het kan voorkomen dat het gamen uit de hand loopt.
- Geef op tijd aan wanneer het tijd is om te stoppen met gamen, bijv. 15 minuten van tevoren, zodat je kind het spel goed kan afsluiten. Of laat je kind 30 minuten voor aanvang van het eten of vertrek al stoppen, zodat het de tijd heeft om weer even ‘terug te komen op aarde’.
Hulp of advies nodig?
Wil je graag met iemand in contact komen omdat je vragen of zorgen hebt over jouw kind of jouw gezin? Stuur een Whatsapp-bericht naar het CJG of bel 046-8506910 of mail naar [email protected] en we zorgen dat jouw vraag op de juiste plek terecht komt.
Om privacyredenen zijn de namen van de personen in dit artikel gefingeerd.
Deze krant wordt mede mogelijk gemaakt door:
