Deze pagina wordt mogelijk gemaakt door bedrijven en organisaties uit Hollands Kroon e.o.
“Soms moet ik dagen wachten op een appje terug”
Pabo-studente Denise (20) vindt het ’s avonds niet leuk thuis komen. Vaker wel dan niet is een gesprek met een docent of studiegenoot haar enige sociale contact van de dag en mist ze iemand die haar vraagt hoe haar dag is geweest. Denise maakt deel uit van de steeds groter wordende groep jongeren die zich eenzaam voelt. Zorgwekkend, omdat langdurige eenzaamheid grote gezondheidsrisico’s kan hebben.
Moeite met vriendschappen
De algemene opvatting is dat jongeren sociaal erg actief zijn: gewoonlijk gaan ze, net zoals Denise, naar school, sporten ze bij een vereniging en hebben ze veel contact via sociale media. Maar uit onderzoek in binnen- en buitenland blijkt dat steeds meer jongeren zich eenzaam voelen. Met name jongeren tussen 16 en 20 jaar hebben het gevoel dat ze er alleen voor staan. In sommige gevallen zijn er zelfs meer jongeren dan 55-plussers die te kampen hebben met eenzame gevoelens. Adolescenten vinden het moeilijk vriendschappen te onderhouden of missen een leeftijdsgenoot die oprecht in hun welzijn is geïnteresseerd. Hiervoor zijn volgens onderzoekers meerdere redenen.
Nieuwe fases
Zo kan verandering eenzaamheid in de hand werken. En jongvolwassenen hebben nu eenmaal met veel verandering te maken, omdat ze doorgaans voor grote levenskeuzes staan, zoals studie, carrière of het stichten van een gezin. Een grote groep jongeren heeft moeite met deze fases vol veranderingen en steekt daarom onbewust minder moeite in het onderhouden van sociale contacten. Een andere reden kan de invloed zijn van sociale media. Jongeren kunnen zich namelijk alleen voelen door foto’s op bijvoorbeeld Facebook of Instagram die de indruk wekken dat je als adolescent een druk bestaan moet hebben om erbij te horen.
Verwaterd contact
Denise herkent haar situatie in de bevindingen van de onderzoeken. Zij merkte dat haar vriendschappen verwaterden, toen ze aan haar hbo-studie begon: “We gingen niet allemaal naar dezelfde hogeschool. En zeker in het begin gingen zij elke dag op stap. Alleen ben ik niet zo’n uitgaanstype.
Na een poosje werd ik niet eens meer meegevraagd.” Het liefst zou ze op een andere manier tijd doorbrengen met haar vriendinnen, zoals samen een hapje eten, maar die plannen komen volgens haar bijna nooit van de grond: “Als ik een appje stuur met de vraag om wat te doen, duurt het dagen voordat ik een reactie terugkrijg. Als ik al wat terugkrijg. Meestal zeggen ze dat ze het te druk hebben.”
Vijftien sigaretten per dag
Langdurige eenzaamheid heeft gevolgen voor de gezondheid, zowel lichamelijk als geestelijk. Eenzame mensen staan meer onder stress en hebben daardoor meer kans op depressies en zelfs Alzheimer. Ook hebben ze vaker last van een hoge bloeddruk en overgewicht. Twee Britse parlementsleden die een onderzoekscommissie naar eenzaamheid in eigen land hebben opgericht, durven zelfs te stellen dat eenzaamheid net zo schadelijk is voor de gezondheid als het roken van vijftien sigaretten per dag.
Betekenisvolle daden
Om eenzaamheid tegen te gaan, hebben onderzoekers het over de ‘helper’s high’. Het fijne gevoel dat je krijgt wanneer je iemand helpt. Ze adviseren eenzame jong-eren dan ook om iets voor een ander te doen, zonder er iets voor terug te verwachten. Zoals koffie schenken bij een verzorgingstehuis of ander vrijwilligerswerk. Volgens hen is persoonlijk contact noodzakelijk om vereenzaming tegen te gaan.
Hulp zoeken
Heb jij het gevoel dat je niemand kan bellen als je ergens mee zit of mis je een goed gesprek met iemand? Voor mensen, zowel jong als oud, bestaan er verschillende hulporganisaties.
Chatten met de psycholoog
Een online test doen om te kijken of u depressieve klachten heeft? De kans is groot dat u zo’n test weleens heeft gedaan. In Nederland gebruiken jaarlijks zo’n 9 miljoen mensen het internet om hulp te zoeken voor psychische problemen, zoals depressie of angst. Het wordt steeds populairder om voor deze problemen via de computer professionele hulp te krijgen.
E-health
Bij online hulpverlening, ook wel e-health genoemd, worden patiënten via het internet geholpen bij hun problemen. Zij kunnen bijvoorbeeld depressief zijn, last ondervinden van angstgevoelens of een eetstoornis hebben. Binnen een afgeschermde online omgeving krijgt de patiënt vragen en oefeningen om de klachten te verminderen.
Te denken valt aan schrijfopdrachten, ademhalingsoefeningen of een dagboek bijhouden. Soms hoort het bij de behandeling om naast de oefeningen te chatten of te videobellen met de psycholoog voor extra ondersteuning, maar hoe deze contactmomenten eruit zien is bij elke aanbieder van online zelfhulp anders.
Van anoniem tot mobiel
Zo bestaan er e-health aanbieders waarbij de patiënt anoniem een traject kan doorlopen zonder dat de huisarts of zorgverzekeraar hiervan op de hoogte wordt gesteld. Andere online therapie platformen doen aan ‘blended care’, waarbij ze e-health combineren met klassieke begeleiding. De patiënt werkt dan niet alleen online aan zijn klachten, maar spreekt de psycholoog daarnaast nog in persoon. Tegenwoordig is het ook mogelijk om met een tablet of mobiele telefoon een e-health cursus te doen. Voor autisme patiënten bestaat er zelfs een digitale coach in de vorm van een app die helpt bij moeilijke situaties op school, op de werkvloer en in het openbaar vervoer.
Under construction
Hoewel e-health al vanaf eind jaren ’90 bestaat, is het voor zowel hulpverleners als patiënten een relatief nieuw onderdeel van de geestelijke gezondheidszorg. Het Nederlands Instituut van Psychologen (NIP) gelooft in de voordelen van e-health, maar wijst online hulpverleners erop dat ze extra oplettend moeten zijn wanneer zij via e-mail of chat contact hebben met hun patiënten.
Omdat ze hun patiënt niet in persoon zien, lopen psychologen informatie mis die ze normaal gesproken halen uit lichaamstaal of intonatie. GGZ Nederland pleit voor het toegankelijk maken van e-health voor een bredere doelgroep. Nu zijn niet alle e-health websites en zelfhulp-apps ingericht om senioren of mensen met een functiebeperking te bedienen.
Groot aanbod
E-health kan voor veel mensen een uitkomst zijn, omdat er talloze mogelijkheden zijn op gebied van begeleiding, privacy, behandeltijd en kosten. Denkt u dat online hulpverlening een manier kan zijn om uw psychische klachten te verhelpen? Informeer u dan goed over de verschillende behandelingen en de aanbieders. De huisarts is een betrouwbare partij zijn die u kan adviseren over e-health oplossingen die passen bij uw klachten en uw financiële situatie.
