Roeien in Rusland...

We hebben het gewoon gedaan! Een belachelijke onderneming, besloten en beklonken in de kroeg: naar Rusland afreizen om 145 kilometer over de Wolga te roeien, non-stop. Omdat het kan. Omdat het het gekste en zwaarste is wat we konden verzinnen. Omdat het een super mooie uitdaging is.

Intensieve voorbereiding

Na maanden van organiseren, extra trainingen, frustrerende visum-aanvraagprocessen, grimmige berichten over Poetin en Oekraïne, een wodka-voorbereidingsfeest en eindeloze discussies over bootindelingen, magnesiumpillen en 256 andere onderwerpen, was het dan eindelijk zover en hebben wij op 20/21 juni met zestien roeiers en roeisters (helaas hadden we op het laatste moment nog een afvaller) in twee sloepen de Crazy Race in Rusland geroeid.

Bijzondere ontvangst en animatie

Na een doorwaakte nacht in het vliegtuig en een rit met zestien roeiers, twee russen, een chauffeur en vele kilo's bagage op elkaar gestapeld in een minibusje, kwamen we op de vroege ochtend in het niet bepaald pittoreske Tolyatti aan: een treurig grijze industriestad zonder bezienswaardigheden. Met flink veel moeite hebben de ongelooflijk gastvrije Russen twee toeristische excursies voor ons kunnen verzinnen: een bezoek aan het museum voor militaire voertuigen waar we verdwaasd van vermoeidheid door eindeloze velden met oude helikopters, treinen en vliegtuigen hebben geslenterd. En een bezoek aan een gereconstrueerde Russische stad 'uit de Middeleeuwen' die nog niet af bleek te zijn en waar we om niet geheel duidelijke redenen hebben gevaren op een boot, boog geschoten, speren en bijlen geworpen, thee gedronken, paard gereden en gevochten.

Eerste kennismaking met onze sloepen

Na deze excursies hebben we de sloepen opgehaald en klaar gemaakt voor de race. Vrouwen worden in dit deel van Rusland niet geacht enige lichamelijk arbeid te verrichten (laat staan te roeien...) en wij werden tijdens het traileren dan ook geheel onopvallend in een auto gezet en naar het huis van een van de Russen gebracht om thee te drinken en cake te eten. De sloepen verkeerden in redelijke staat, al waren beiden behoorlijk lek en is er zelfs een pomp aangeschaft om tijdens de race het water weg te kunnen pompen. Met piepschuim, kilometers ducttape en touw hebben we de rest opgeknapt en aangepast. De riemen vond ik het meeste wennen: een heel klein handvat, het gewicht aan de bovenkant en een slecht werkend schroefsysteem waarmee ze aan de sloep werden vastgezet.

Het Nederlands volkslied en “Begin de dag met een dansje”

Met de zenuwen in ons lijf, uierzalf op onze kont en kilo's boterhammen en bananen aan boord, begonnen we om 19:00 uur met de race. Eerst was er een openingsceremonie op de oever van de rivier, compleet met het hijsen van de Russische en Nederlandse vlag, het afspelen van onze volksliederen vanaf een krakende stereo en het uitschreeuwen van de 'yells' van tien sloeproeiteams en vier kayakteams (wij hadden geen yell, maar met zestien man tegelijk op volle kracht het radio 3FM ochtendlied “Begin de dag met een dansje” zingen maakt minstens zoveel indruk, daar niemand verstaat wat we zeggen).

Bijna 20 uur roeien met ingewikkelde roulatiesystemen

Onze sloep heeft er 19 uur en 30 minuten over gedaan om de finish te halen. Dat is exclusief de twee uur die we nodig hadden om de boot te traileren en over land te vervoeren voor we de laatste dertig kilometer naar het einde konden roeien. We hadden vier vrouwen plus een man op bakboord, en drie mannen plus een meeroeiende Russische stuurman op stuurboord. Onze Rus zag eruit zoals het een Rus betaamd: woest, sterk en verweerd, met zes woorden Engels in zijn vocabulaire. Ons roulatiesysteem was redelijk ingewikkeld: uitgaande van de gedachte dat mannen meer kracht kunnen leveren dan vrouwen (tegen dit idee heb ik me lange tijd verzet, maar ik moet er inmiddels toch wel in mee gaan) had stuurboord een wisselsysteem van 60 minuten roeien en 20 minuten rust, en bakboord roeide 40 minuten en had dan 20 minuten rust.

Prachtige hemel

Het weer zat mee: niet te koud, niet te warm, iedereen was in opperbeste stemming, de boot liep goed en eigenlijk gingen die eerste tachtig, negentig kilometer ook best wel lekker. Ik vond het een hele mooie ervaring om door de midzomernacht heen te roeien: de zon onder zien gaan op het kalme water, waarna er een schilderachtige Sinterklaasmaan aan de hemel verscheen die enkele uren later alweer plaatsmaakte voor een indrukwekkende zonsopgang.

Zwaar, zwaar, zwaar

Na zo'n tien uur roeien werd het heel erg zwaar: alle gewrichten begonnen pijn te doen, mijn kont was beurs, ik kon geen enkele gedachte langer dan een paar seconden vasthouden (het vraagstuk 'moeten straks bankje één en twee wisselen of één en drie kon me zo twintig minuten bezighouden, zonder in staat te zijn om tot een conclusie te komen) en midden op de ochtend ging bij mij het licht even volledig uit. Roeien ging nauwelijks meer en ik kon bij god niet meer bedenken waarom ik vrijwillig die boot in was gestapt. Na een hoop gevloek en gestuntel, en het naar binnen gooien van smerige energydrank en gelletjes kwam het wel weer goed.

Heftige laatste kilometers... echt buffelen

De laatste dertig kilometers waren verschrikkelijk: na vijftien uur roeien in het lijf nog eens vier uur lang tegen wind en hoge golven moeten vechten, is bepaald niet fijn. Iedereen zat op zijn tandvlees te roeien, moe tot op het bot, nauwelijks meer in staat tot het melden van een 'nee' of 'oké’. De helft roeide met de ogen dicht, af en toe half in slaap sukkelend, we waren meer rechtop aan het peddelen dan aan het roeien. We hebben het uit onze kleine teen moeten halen en al onze reserves uitgeput, maar we hebben het gered.

Twee prijzen voor Haarlem

Van de tien boten zijn we als zevende aangekomen: we zijn twee vrouwenboten en een mannenboot vol Russen (indrukwekkende Russen, die zoveel spieren hebben dat ze met armen en benen wijd lopen) voorgebleven. Ons andere team heeft de vijfde plaats gehaald in 17 uur en 45 minuten. Noemenswaardige vermelding is dat zowel Edwin als Renate de prijs hebben gewonnen voor de roeier en roeister die het meest zijn afgevallen tijdens de race (zes en vier kilo) en daarvoor een citruspers mee naar huis mochten nemen.

Groot feest?...

Na aankomst werden er grote hoeveelheden voedsel aangesleept in het kampement dat de organisatie had voorbereid. De festiviteiten van de avond zijn alleen aan de meesten van ons voorbij gegaan, omdat we al heel vroeg op de avond met z’n allen in een grote familietent tegen elkaar aan geschurkt lagen te slapen.

De ultieme zelftest

We hebben ons lichaam vijf dagen op survivalmodes gezet: extreme inspanningen en nauwelijks slaap. Het is gaaf om te merken wat je lichaam aankan; wat je het kan laten doen. Dat is denk ik ook een van de kicks van deze race en deze sport: het absolute uiterste opzoeken en voelen dat je de controle houdt. Voelen dat je zo sterk bent dat je extreme inspanning kan doorstaan. Je houdt er een ernstig beurs lijf aan over en een maag die dagen achtereen continu om eten vraagt om de tekorten aan te vullen, maar je haalt wel de finishlijn.

Van de kroeg naar een bijzondere herinnering: TROTS!

Het was een prachtig avontuur: de organisatie, het team, de race en alles daar omheen. Ik ben trots op ons allemaal, dat we het volbracht hebben, dat we hebben gedaan wat we in de kroeg tussen twee biertjes hadden bedacht en de race allemaal goed doorstaan hebben. Nu de ergste beurse plekken beginnen te verdwijnen, zijn we al bijna bereid te vergeten hoeveel pijn het deed en beginnen we voorzichtig met het zeggen dat we over een of twee jaar nog een keer willen gaan. En dat we dan, behalve finishen, ook nog eens die gespierde Russen en Russinnen verslaan.

Donderdag 10 september vertrekt de sloep van Terschelling. Achter de kleine auto van André Abma (docent MIWB en invallend stuurman van de ‘Gouteyck’) wordt de eerste horde genomen. Gelukkig staan er in Harlingen twee busjes klaar, want de twaalf meter lange trailer heeft wel iets stevigers nodig om helemaal naar Londen gesleept te worden. De van Primacamp geleende tenten liggen in de sloep. Als de ploeg droog wil slapen is het verstandiger ze in de busjes te vervoeren. Samen met de persoonlijke bagage wordt het dus toch nog behoorlijk stouwen. Dan blijkt een net te ontbreken en wordt er koers gezet naar een winkel waar dat gekocht kan worden. Laat deze winkel nu net naast een (zeer bekende) hamburgertent gelegen zijn, waardoor het tweede busje meteen achterstand oploopt.

Hoek van Holland is een bekende bestemming en aangezien iedereen de weg weet en er niets tegenzit, staan we zo snel als mogelijk is, met deze combinatie op de kade. Het inschepen verloopt vlot en voordat we het weten staan we aan dek van de ‘Stena Brittanica’. Over het eten aan boord zijn de meningen verdeeld: Erik schept twee keer op en de rest vindt het niks. Vanwege de prestaties dit weekend is alcohol uit den boze en het is grappig om te zien hoe teamcaptain Dorien tot de orde wordt geroepen als ze wel een blikje open trekt (bleek trouwens de 0.0% versie te zijn). Ook het slapen viel voor sommigen wat tegen vanwege het snurken en andere lichaamsgeluiden, maar de volgende ochtend stond iedereen toch behoorlijk monter klaar voor de eerste dag in Engeland.

Mijn uitgestippelde route naar de plaats waar de sloep gekraand zou worden, zou de perfecte planning geweest zijn, ware het niet dat de Rotherhide tunnel slechts twee meter breed verkeer toestaat. Helaas was ik niet op de hoogte van de breedte van het gevaarte achter de bus, twee meter en ruim 54 centimeters. Daar sta je dan ongeveer vijftien meter voor de tunnelsluis. Vlot rechtsaf en in een minuscuul straatje eerst maar even een nieuwe planning maken. De trailer van de ‘Houtman’ was zes jaar geleden toch ook breder dan twee meter? Hoe is ons dat toen dan gelukt? Waarschijnlijk met één wiel over de stoep gegaan en toen gelukkigerwijs geen brede tegenligger tegengekomen. De alternatieve keus wordt over de Tower Bridge, anders moeten we zo’n tachtig kilometer omrijden. Gelukkig zit het verkeer lekker vast, dus hebben we steeds voldoende tijd om onze rijbaan, route en afslagen te plannen en te corrigeren. Onze combinatie boezemt menig Engelsman ontzag in en we krijgen goed de ruimte. Het busje achter ons heeft dat voordeel niet en maakt gebruik van een sluiproute, waardoor ze een kwartier eerder over de brug rijden!

Eindelijk aangekomen bij South Dock Marina, waar de sloep gekraand gaat worden. Er staan nergens bordjes dus volgen we de navigatie, die ons netjes bij het schip van familie De Leeuw (Doriens ouders) brengt, maar daarmee ook aan de overkant van het bassin waar de kraan staat. Enige informatie zou handig geweest zijn. Achteruit dus maar weer, keren en dan door supersmalle straatjes naar de kraan. Het overgrote deel van het team blijft echter achter om eens lekker aan boord van de ‘Mascaret’ bij Liesbeth de Leeuw te lunchen. Niet onverstandig blijkt later, want de volgende maaltijd zal nog wel even op zich laten wachten. De sloep gaat voor Britse begrippen vlot te water. We wachten ruim een uur en daarna kan het hele circus richting Richmond, waar de tenten op het scoutingterrein opgezet moeten worden. Officieel is de route van vijfentwintig kilometer door Zuid-Londen in vijftig minuten te doen, maar het kost ons deze keer één uur en veertig minuten voordat we de overkant aantikken.

Daarentegen staan de tenten dan weer snel en is er tijd om alvast wat inkopen te doen voor de volgende dag, terwijl ik achterblijf om de aanmelding te regelen. Helaas zat het inschrijfteam vast in hetzelfde verkeer en kwam een half uur te laat. Helpen met uitladen zorgt dat er weer tijd ingelopen kan worden en uiteindelijk hebben we dan de felbegeerde startnummers en bijgaande lijsten. We blijken nummer 202 te hebben en weten nu nog niet dat we daarmee eigenlijk een beetje bij de beer gedaan zijn. De ‘vulploeg’ keert ook terug en we kunnen nu op weg naar – u raadt het al – de ‘Mascaret’ waar de avondmaaltijd voor ons klaar zal staan. Dit keer is er nog meer verkeer en stuurt de navigatie ons langs Harrods en Buckingham Palace. Na dik twee uur zitten we in het donker te genieten van een groot bord spaghetti bolognese, volledig geregeld door familie De Leeuw. Omdat het dan toch tijd wordt om te gaan slapen, vertrekt het team na het eten weer naar de tenten (dit keer één uur en twintig minuten onderweg) en mogen Marjolein (de passagier van morgen) en ik aan boord blijven slapen.

Op de racedag moeten de roeiers vroeg op, want de bus vertrekt tijdig. Marjolein (van Roosmalen, geen WBS'er, maar wel dochter van GK 3165) moet ook naar de start, omdat zij als passagier aan de race deelneemt. Elke boot dient namelijk een passagier te vervoeren, omdat de race stamt uit de tijd dat de Theems een belangrijke vervoerfunctie met geroeide watertaxi’s had. Gelukkig functioneert het openbaar vervoer goed en wordt het team voor de start verenigd. Ik ga terug naar de overkant om daar samen met Nico en Liesbeth de Leeuw en Herman Smit (COO van Mammoet), die speciaal voor deze gelegenheid ingevlogen is, in te schepen op de ‘Apprentice’, de riviersleper van Charlie. Omdat de ‘Mascaret’ te hoog bleek voor de bruggen over de Theems had Nico de Leeuw naar een andere oplossing gezocht en dit was een gouden vondst.

Nadat de race geroeid is (zie wedstrijdverslag in kader) worden al snel de prijzen uitgereikt. De zesde plaats op binnenkomst was al duidelijk (en met dank aan de 202e startplaats), maar gelukkig was de eerste plaats in de eigen klasse wel binnen bereik. Tijd voor een eigen feestje, een zelfverzorgde barbecue op campus Terschelling, zoals het tentenkamp was gaan heten. Ook hierbij weer geslaagde hand- en spandiensten van familie De Leeuw en een geweldige sfeer die op het gehele terrein uitstraalde. Als het tijd wordt om anderen enige slaaprust te gunnen, wordt het feest in de feesttent voortgezet.

Op de ‘day after’ wordt met een zeer goed gevoel het kamp flitsend snel opgeruimd en na overleg valt het besluit er nog een dagje Londen van te maken. Het team splitst zich op in twee groepen, de ene groep gaat maritiem Greenwich verkennen met haar ‘Cutty Sark’, National Maritime Museum en Flamstead House (0-meridiaan), de andere wil Londen wel eens vanuit de lucht zien en besluit de London Eye (per slot van rekening ook gebouwd door Mammoet) met een bezoek te vereren. Vanuit de hoogte lijkt de geroeide afstand een peulenschilletje, maar de vermoeide spieren vertellen een ander verhaal. Na de ‘vlucht’ wordt er nog wat aan kunstinkopen gedaan op de Hungerford Footbridge en wordt het tijd om terug te keren naar de uitvalsbasis, alwaar in de Moby Dick gegeten zal worden. Op mijn voorstel maken we nog een ‘ommetje’ via Tower Bridge (fotomomentje) en Canary Wharf, het centrum van de Docklands, waar het gisteren allemaal begon.

Helaas kan de maaltijd in de Moby Dick geen doorgang vinden, want de wachttijd voor een hamburger is bij aankomst al vijfenveertig minuten, laat staan als je voor vijtien mensen een maaltijd wilt. Men neemt genoegen met een pint (behalve de Bobben) en dan is het 'op naar Harwich'. Onderweg wordt na het verdwijnen van de drukte aangestoken bij een oude bekende om een hamburger te eten, maar de meeste teamleden spreken nu de belofte uit het komende half jaar daar niet meer te willen eten. Gelukkig kan de smaak aan boord weggespoeld worden met het nodige beter smakende gerstenat. Dat dit de creativiteit bevordert bewijzen twee studenten door een, met hun laatste ponden, Lego Technics shovel in elkaar te zetten.

Op 14 september zetten we weer voet op Nederlandse bodem. Iemand heeft bedacht dat het één euro-ontbijt bij IKEA (Delft) een mooie en goedkope maaltijd kan opleveren. Dit klopt, maar als we hierna weer willen wegrijden blijken we door andere aanbiedingszoekers ingebouwd te zijn en kunnen we niet weg. Gelukkig blijkt dan maar weer eens dat een WBS'er niet voor een gat te vangen is en is IKEA Delft nu uitgerust met enige mobiele in plaats van vaste afzettingspaaltjes. Uiteraard is een en ander weer keurig teruggezet. Na deze vertraging verloopt de rit naar Harlingen voorspoedig en moet ik het team vaarwel zeggen, omdat ik deze week tenminste nog één nacht thuis wil doorbrengen. Er is mij later ter ore gekomen dat er aan boord van de veerboot nog een behoorlijk feestje gevierd is. Zodanig zelfs dat het opruimen van de boot en geleende tenten pas enige dagen later kon plaats vinden. Ik mag wel zeggen dat ik haast niet kan wachten op de volgende roeiactiviteit in Londen.

Wim van Leunen
team WBS-Mammoet, Liesbeth de Leeuw
www.miwb.nl, www.mammoet.com,
www.greatriverrace.co.uk