Omgaan met geld:
Jong geleerd is oud gedaan!
Veel ouders vinden het moeilijk te bepalen hoeveel zak- en kleedgeld normaal is voor hun kind. Die vindt het namelijk altijd te weinig: ‘’Mijn vriend(inn)en krijgen veel meer!’’ De hoogte van het zakgeld is natuurlijk afhankelijk van hoeveel je zelf te besteden hebt, maar ook van wat je kind ervan moet betalen. Door kinderen al jong financieel bewust te maken, leg je de basis voor financiële zelfredzaamheid op volwassen leeftijd.
Op = op
Kinderen moeten leren omgaan met geld en dat betekent ook: leren om geen geld uit te geven wat er niet is. Probeer te voorkomen dat je kind geld leent bij anderen en geef niet alvast het zakgeld van volgende week zodat het alvast die ene leuke game kan kopen. Een kind moet leren sparen voor iets wat het graag wil. Cijfers tonen aan hoe belangrijk dat is. Bijna twee derde van de jongeren leent namelijk wel eens geld. Meestal gaat dit om kleine bedragen, maar soms lenen jongeren ook voor een scooter of een vakantie. Ook schulden door de mobiele telefoon komen onder jongeren vaak voor. Eén op de zes MBO-studenten leent geld; gemiddeld hebben zij € 1.265,- schuld. Leer je kind dus al jong om zijn uitgaven af te stemmen op zijn inkomsten.
Afspraken
Als je afspraken maakt omtrent zakgeld weet je kind waar het aan toe is. Geef het zakgeld op een vaste dag in de week en geef steeds hetzelfde bedrag. Ook kun je afspreken dat je kind eerst met jou overlegt voordat het een aankoop doet. Zo kun je impulsieve aankopen voorkomen en leert je kind nadenken over keuzemogelijkheden. Misschien weet jij toevallig dat die ene mascara volgende week in de aanbieding is, of je kunt je kind laten zien dat het voor hetzelfde geld als dat shirt van een heel stoer merk, net zo goed vijf leuke shirtjes bij een goedkopere winkel kan halen!
Zakgeld
Maak ook afspraken over wat je kind moet of mag kopen van zijn zakgeld. Mag hij er leuke spelletjes van kopen of moet hij de deodorant, haarlak en telefoonrekening er ook van betalen? Stimuleer je kind om na te denken over wat hij in ieder geval nodig heeft en wil kopen. Zo leert het prioriteiten te stellen.
Volgens het Nibud kun je kinderen al vanaf 5 jaar zakgeld geven. Hun richtlijnen voor zakgeld zijn:
| Leeftijd | Zakgeldbedrag (per week) |
|---|---|
| 5 jaar | € 0,50 |
| 6 jaar | € 1,- tot € 2,- |
| 7 jaar | € 1,- tot € 2,- |
| 8 jaar | € 1,20- tot € 2,- |
| 9 jaar | € 1,20- tot € 2,- |
| 10 jaar | € 1,70- tot € 2,- |
| 11 jaar | € 2,- tot € 2,50 |
| 12 jaar | € 3,- tot € 4,60 |
| 13 jaar | € 3,50 tot € 4,60 |
| 14 jaar | € 4,60 tot € 4,95 |
| 15 jaar | € 4,95 tot € 5,75 |
| 16 jaar | € 4,85 tot € 5,95 |
| 17 jaar | € 5,- tot € 6,90 |
| 18 jaar | € 5,95 tot € 9,25 |
Kleedgeld
De meeste ouders beginnen met het geven van kleedgeld als hun kind ongeveer 12 jaar is. Op deze leeftijd zijn kinderen bezig met het ontwikkelen van de eigen identiteit en dit uiten ze onder meer in hun kledingkeuze. Het is voor hun ontwikkeling belangrijk om ze daarin vrij te laten, al kun je tijdens het shoppen wel jouw keuzes toelichten en je mening geven over zijn kledingkeuze. Ook bij kleedgeld is het handig om afspraken te maken. Maak bijvoorbeeld een overzicht: hoe vaak moet je ongeveer nieuwe sokken en ondergoed kopen? Kun je ieder seizoen een nieuwe jas kopen? En wat is een normale prijs voor een shirtje?
Het Nibud hanteert de volgende richtlijn voor kleedgeld:
| Leeftijd | Kleedgeldbedrag (per maand) |
|---|---|
| 12 jaar | € 30,- tot € 45,- |
| 13 jaar | € 45,- tot € 50,- |
| 14 jaar | rond € 50,- |
| 15 jaar | € 50,- tot € 60,- |
| 16 jaar | € 50,- tot € 60,- |
| 17 jaar | € 50,- tot € 65,- |
| 18 jaar | € 50,- tot € 60,- |
Vanaf twaalf jaar kun je het zak- en kleedgeld ook (gedeeltelijk) op een betaalrekening storten. Zo leert je kind meteen omgaan met internetbankieren. Omdat we steeds meer bestellen via internet, is het verstandig om te leren omgaan met deze manier van betalen. Bovendien bestaan er digitale ‘kasboekjes’ waardoor je kind inzicht krijgt in zijn uitgavenpatroon.
Aanbevolen
Met de gratis Zakgeld Calculator app van J/M voor Ouders kunnen kinderen leren omgaan met geld. Het Nibud heeft een praktisch opvoedboek geschreven waarmee ouders hun kinderen basisvaardigheden kunnen aanleren op het gebied van omgaan met geld: ‘Goed met geld, hoe financiële opvoeding loont’.