Kinderen en mediagebruik

Beeldschermen zijn niet meer weg te denken uit onze samenleving. Televisie, smartphone, laptop, tablet en de Nintendo zijn maar een paar voorbeelden. Samen met je kind kun je vast nog wel meer soorten bedenken!

Al deze beeldschermen zijn een bron van informatie, communicatie en amusement. Vooral kinderen en jongeren zijn vaak razendsnel op de hoogte van alle nieuwe media en ze chatten, tweeten, surfen en zappen er flink op los. Vaak gaan zij er veel handiger en sneller mee om dan volwassenen. Waar volwassenen de trends soms nauwelijks kunnen bijhouden, lopen jongeren voorop. Daardoor lopen volwassenen wel eens achter de feiten aan.

Een tip om met je kind in gesprek te gaan over veilig ­internetgebruik? Start met de verkiezing van het grappigste YouTube-filmpje! Praat daarna ook over wat in jouw ogen absoluut niet grappig is.

Wat is normaal?
Toch maken ouders, opvoeders en leraren zich ook wel eens zorgen over het mediagebruik van kinderen en jongeren, en niet altijd onterecht. Kijkt mijn kind niet teveel televisie? Vanaf welke leeftijd is het ‘normaal’ om een mobieltje te hebben? Wat doet mijn kind allemaal op het internet?
Welk effect hebben agressieve games op mijn kind?

Deze vragen zijn niet eenvoudig te beantwoorden. Onderzoekers verschillen van mening, omdat het afhangt van meerdere, complexe factoren zoals leeftijd, het karakter van het kind, het sociale milieu, het mediagebruik, enzovoort. Sommige onderzoeken laten zien dat games zorgen voor een goede hand-oog coördinatie, dat ze de hersenen stimuleren, strategische vaardigheden trainen en een praktische oefening zijn voor de Engelse taal. Andere onderzoeken wijzen op mogelijke negatieve invloeden: jongeren kunnen onzeker worden omdat ze alleen maar slanke, mooie, sportieve helden op televisie zien, veel kinderen en jongeren hebben last van digitaal pesten (cyberpesten) en mensen die veel agressieve games doen zouden in het echte leven ook agressiever kunnen worden.

Praten met je kind over media? Stel open vragen en toon interesse! Vraag bijvoorbeeld eens of er vandaag nog wat bijzonders was op Facebook of Twitter.

Begeleiden
Als ouder en opvoeder is het belangrijk om de positieve aspecten van media aan te moedigen en kinderen te begeleiden in de negatieve aspecten ervan. Dit is belangrijker dan bepaalde dingen zomaar te verbieden. Hoe kun je hen kritisch leren omgaan met het geweld en de seks die ze ongetwijfeld zullen tegenkomen? Hoe kun je ze bewust maken van hun eigen normen en omgangsvormen via de sociale media? Wat kan hen helpen om grenzen te stellen aan de tijd die ze besteden achter het beeldscherm?

Hoeveel ‘beeldschermtijd’ per dag is normaal voor een kind? Stichting Mijn Kind Online raadt het volgende aan:

  • tot 2 jaar: 5 minuten per dag samen tv-kijken en een paar keer per week samen surfen/apps spelen
  • 2 - 4 jaar: 5 à 10 minuten per keer, tot maximaal 30 minuten per dag
  • 4 - 6 jaar: 10 à 15 minuten per keer, tot maximaal 1 uur per dag
  • 6 - 8 jaar: maximaal 1 uur per dag, verdeeld over periodes van maximaal 30 minuten
  • 8 - 10 jaar: maximaal 1 à 1½ uur beeldschermtijd per dag
  • 10 - 12 jaar: maximaal 2 uur beeldschermtijd per dag
  • 12 jaar en ouder: maximaal 3 uur beeldschermtijd per dag.

Zolang je kinderen nog klein zijn kun je zelf grenzen stellen aan de tijd dat ze doorbengen achter een beeldscherm. Naarmate ze groter worden, is het belangrijk met je kind in gesprek te gaan over het mediagebruik. Kijk eens mee met het computerspel dat je kind speelt en ga in gesprek over wat je ziet. Wat is er leuk aan het spel? Zijn er ook mindere kanten? Praat op die manier ook over de social media. Is de toon van de online reacties positief of beledigend? Hoe reageert je kind zelf? Vergeet ook vooral niet je kind aan te sporen eens lekker een boek te lezen, een bordspel uit de kast te pakken of buiten te spelen met leeftijdsgenoten en vrienden!