(Links) Nieki Mevissen, maatschappelijk werker, Partners in Welzijn. (Rechts) Chris Rozenboom, maatschappelijk werker, Partners in Welzijn

Uit de schaduw van de ander:

cursus voor slachtoffers van huiselijk geweld

_BT Clear

Huiselijk geweld is de omvangrijkste vorm van geweld die voorkomt in ons land. Jaarlijks hebben naar schatting tussen de 200.000 en 230.000 mensen te maken met ernstig of herhaaldelijk huiselijk geweld.

Een veel voorkomende vorm van huiselijk geweld is (ex-)partnergeweld. Hiermee wordt elke vorm van geweld bedoeld, tussen volwassen partners of tussen ex-partners. Denk aan lichamelijk geweld, zoals slaan en schoppen, maar ook seksueel geweld, extreem jaloers gedrag, de ander constant kleineren of afkeuren, het ontzeggen van contact met familie en vrienden. Huiselijk geweld is méér dan alleen fysiek geweld.

Kinderen en huiselijk geweld

Kinderen zijn vaak getuige. Zij zien of horen geweld en conflicten tussen hun ouders. Of ze ervaren de gevolgen. Verwondingen van een ouder, vluchten naar een veilige plek. Kinderen krijgen het geweld mee, óók als ouders denken dat ze het niet horen of zien. De gevolgen voor de verdere ontwikkeling zijn groot.

Chris Rozeboom en Nieki Mevissen, maatschappelijk werkers bij Partners in Welzijn, vertellen over de cursus ‘Uit de schaduw van de ander’; met het doel om uit een geweldsituatie te komen.

Uit de schaduw van de ander

Chris vertelt: “Vrouwen die huiselijk geweld mee maken, gaan vaak terug naar hun gewelddadige partner. Of komen in een nieuwe ongezonde relatie terecht. Daarom heb ik de cursus ‘Uit de schaduw van de ander’ ontwikkeld. Bedoeld voor vrouwelijke slachtoffers van geweld door (ex)partners. De groep bestaat uit maximaal 8 vrouwen, begeleid door 2 vrouwelijke hulpverleners. Gedurende 18 weken werken we aan thema’s zoals zelfbeeld, grenzen stellen, oude patronen, en hoe je weer opnieuw regie over je eigen leven kunt krijgen.

Nieki vervolgt: “Huiselijk geweld begint nooit extreem. Bij een eerste afspraakje heb je niet meteen een blauw oog, dan zou je niet verder gaan. Toch voel je dat het niet pluis is. Je partner reageert niet op een manier die fijn voelt. En opeens ontstaat er agressie; hij scheldt je uit, duwt je of verkoopt je een klap. Om iets kleins.”

De cirkel van geweld

“Je wil graag weer dat het wordt zoals het was en gelooft hem als hij beterschap belooft. Je legt de verantwoordelijkheid bij jezelf en gaat nóg beter je best doen. Jullie zijn allebei blij dat het weer goed is. Jullie zijn verliefd en zitten weer op de roze wolk. Heerlijk! Tot het volgende incident… Dit komt meestal sneller dan je verwacht. Uiteindelijk voel je je niet meer veilig, bang voor de reactie van je partner. Je past je aan, staat in zijn schaduw.”

“Vrouwen denken vaak dat ze nog de regie hebben, maar dat klopt niet,” legt Chris uit. “Als ze zich maar ‘gewoon aanpassen’ vindt er geen geweld meer plaats, denken ze. Maar: ze gaan steeds meer op eieren lopen en raken zichzelf steeds verder kwijt. Dit gedrag zit heel diep. De cursus ‘Uit de schaduw van de ander’ is daarom ook een heel intensief traject. Voor gedragsverandering is veel tijd nodig!”

Gevolgen voor kinderen

Getuige zijn van huiselijk geweld valt onder kindermishandeling. Want: veiligheid, zelfvertrouwen, contacten met leeftijdgenoten en vertrouwen in anderen komen in het gedrang.

Volgens Chris laten kinderen die getuige zijn allerlei gedrag zien: “Bang en onzeker, voelen zich verantwoordelijk voor hun ouders, moeilijk concentreren op school, veel piekeren, moeilijk slapen enz. Soms geven kinderen zichzelf de schuld en denken: ‘als ik heel lief doe, gaan papa en mama geen ruzie maken.’ Andere kinderen proberen juist zo weinig mogelijk thuis te zijn. Kinderen voelen zich onveilig. Dat is schadelijk voor hun ontwikkeling.”

Het belang van een goede thuisbasis

Kinderen die getuige zijn van huiselijk geweld, groeien op met gewelddadig gedrag als norm. Dit heeft gevolgen voor de manier waarop ze zelf, ook later, met conflicten omgaan. Dit kan invloed hebben op partnerkeuze en relaties, maar kan ook het risico op crimineel en gewelddadig gedrag vergroten.

Nieki geeft het belang van het doorbreken van de cirkel aan: “Als een moeder andere keuzes durft te maken en uit de cirkel van geweld stapt, hebben kinderen het voorbeeld van een moeder die opkomt voor zichzelf en geweld niet langer accepteert. De cirkel doorbreken is nodig, anders kan dit generaties lang doorwerken.”

Chris onderstreept dit met cijfers: “80% van de meiden die thuis huiselijk geweld mee krijgt, wordt zelf later in een relatie slachtoffer van huiselijk geweld. Van de jongens wordt 45% later pleger. En 20% van de jongens wordt later slachtoffer.”

“Dus ouders: wat geef jij je dochter mee? Wat geef jij je zoon mee, hoe zou je willen dat hij met meiden om gaat? Welk voorbeeld geven jullie je kinderen?”

Resultaten van de cursus

Nieki vertelt: “In die 18 weken zien we vrouwen groeien, sterker worden. Kleine stapjes worden grote veranderingen. De kracht van de groep is enorm! Vrouwen voelen dat ze niet alleen zijn, door erkenning en steun uit de groep. Ze geven elkaar advies. We zien vrouwen soms heel onzeker binnen komen. Om uit te groeien tot zelfstandige en sterke vrouwen.”

“Met deze cursus kunnen we écht het verschil maken in het leven van mensen; van vrouwen én hun kinderen, voor de volgende generaties!”