In de gemeente Dronten

“Soms moet ik dagen wachten op een appje terug”

Een nieuwe stad, je eigen plek en nieuwe vriendschappen. Het eerste studiejaar is voor velen vaak een jaar van mijlpalen. Pabo-studente Jorien (20) beleefde dat door de coronamaatregelen heel anders. Vaker wel dan niet was een videogesprek met een docent of studiegenoot haar enige sociale contact van de dag en miste ze iemand die haar vroeg hoe haar dag was geweest. Jorien maakt deel uit van de steeds groter wordende groep jongeren die zich eenzaam voelt. Zorgwekkend, omdat eenzaamheid grote gezondheidsrisico’s kan hebben.

Moeite met vriendschappen

De algemene opvatting is dat studenten sociaal erg actief zijn: gewoonlijk gaan ze, net zoals Jorien naar school, sporten ze bij een vereniging en hebben ze bijbaantjes in bijvoorbeeld de horeca. Door de coronamaatregelen speelde hun leven zich vooral online af en binnen de muren van hun kamer. Voor veel studenten leverde dit psychische klachten op. Uit onderzoek blijkt namelijk dat meer dan de helft van de studenten zich nu eenzamer voelt dan voor de coronacrisis. En dat ze moeite hebben hun vriendschappen weer op te pakken.

Nieuwe fase

Studenten hebben in deze levensfase sowieso met veel verandering te maken en dat kan gevoelens van eenzaamheid extra in de hand werken. Ze zijn bijvoorbeeld naar een andere stad verhuisd of zijn voor het eerst op kamers gegaan. Wie moeite heeft met deze veranderingen, is onbewust geneigd om minder moeite te steken in het onderhouden en maken van sociale contacten. En dat terwijl de vriendschappen in het eerste collegejaar vaak bepalend zijn voor hun toekomst.

Verwaterd contact

Jorien herkent haar situatie in de bevindingen van de onderzoeken. Zij merkte dat haar vriendschappen verwaterden, toen ze aan haar hbo-studie begon: “We gingen niet allemaal naar dezelfde hogeschool. En zeker in het begin gingen zij elke dag op stap. Alleen ben ik niet zo’n uitgaanstype. Na een poosje werd ik niet eens meer meegevraagd.” Het liefst zou ze op een andere manier tijd doorbrengen met haar vriendinnen, zoals een wandeling door het bos, maar die plannen komen volgens haar bijna nooit van de grond: “Als ik een appje stuur met de vraag om wat te doen, duurt het dagen voordat ik een reactie terugkrijg. Als ik al wat terugkrijg. Meestal zeggen ze dat ze het te druk hebben.”

Vijftien sigaretten per dag

Langdurige eenzaamheid heeft gevolgen voor de gezondheid, zowel lichamelijk als geestelijk. Eenzame mensen staan meer onder stress en hebben daardoor meer kans op depressies en zelfs Alzheimer. Ook hebben ze vaker last van een hoge bloeddruk en overgewicht. Twee Britse parlementsleden die een onderzoekscommissie naar eenzaamheid in eigen land hebben opgericht, durven zelfs te stellen dat eenzaamheid net zo schadelijk is voor de gezondheid als het roken van vijftien sigaretten per dag.

Betekenisvolle daden

Om eenzaamheid tegen te gaan, hebben onderzoekers het over de ‘helper’s high’. Het fijne gevoel dat je krijgt wanneer je iemand helpt. Ze adviseren eenzame jongeren dan ook om iets voor een ander te doen, zonder er iets voor terug te verwachten. Zoals koffie schenken bij een verzorgingstehuis of ander vrijwilligerswerk. Volgens hen is persoonlijk contact noodzakelijk om vereenzaming tegen te gaan.