Duurzame schoolgebouwen voor een goed leerklimaat

Kinderen en duurzaamheid

Een goed leerklimaat begint met een duurzame en frisse school. Het thema duurzaamheid is voor kinderen misschien abstract en saai, maar dat hoeft niet. Door boeiende lesprogramma’s wordt duurzaamheid leuk en ontdekken leerlingen dat duurzaamheid een onderwerp is dat juist hen aangaat omdat het hun toekomstige leefomgeving betreft. De gemeente Hilversum stimuleert duurzaamheid binnen het onderwijs. Bijvoorbeeld door duurzaamheidseducatie aan te bieden en scholen te ondersteunen met kennis en een goedkope lening om hun gebouw te verduurzamen. Uit gesprekken met schoolbesturen blijkt dat de bereidheid om te verduurzamen er zeker is, maar dat het hen vaak ontbreekt aan prioriteit, kennis en financiële middelen om investeringen te doen.

Duurzaamheid op de Montessorischool-Zuid

Baukje van der Wissel is directeur van de Montessorischool-Zuid in Hilversum. Duurzaamheid is ook bij haar op school een onderwerp dat leeft. Zo krijgt het gebouw in januari eindelijk dubbel glas en is er overal led-verlichting. Van der Wissel vindt duurzame aanpassingen aan het schoolgebouw belangrijk, maar hamert nog meer op bewustwording van het klimaatprobleem bij de leerlingen. “Wij vinden dat de school een vormend instituut is in de breedste zin van het woord. Hier doen we aan burgerschapsvorming. We leren de kinderen omgaan met de maatschappij waarin ze straks terechtkomen. Dat gaat verder dan school, maar betreft ook hun gedrag thuis en op straat.” Om leerlingen meer te betrekken bij het onderwerp duurzaamheid is de ecoraad opgericht. “Deze bestaat uit leerlingen die vorig jaar zijn gekozen.

Hiervoor moesten ze ook echt campagne voeren. De ecoraad komt eens in de twee weken onder leiding van een leerkracht bij elkaar. Op school hebben we duurzaamheid onderverdeeld in tien thema’s. Omdat de ecoraad niet alle thema’s tegelijk kan behandelen, gaan ze met speerpunten aan de slag. Zoals de wens voor een groener schoolplein. Daarvoor hebben ze de andere leerlingen gevraagd om hun ideale schoolplein te tekenen. Het grappige is dat de ecoraad bedacht dat het natuurlijk niet duurzaam is om driehonderd kinderen een tekening te laten maken. Daarom is het nu een groepsopdracht geworden.”

De school heeft nog geen zonnepanelen, maar de wens om deze aan te schaffen, is er wel. “Maar ik wil geen zonnepanelen zonder de kinderen hier in mee te nemen”, zegt Van der Wissel resoluut. “Bewustwording is het allerbelangrijkste bij duurzaamheid. We willen de leerlingen laten zien wat zonnepanelen kunnen doen. Vervolgens wil ik graag een meter in de school laten hangen zodat de kinderen kunnen zien wat het met het energieverbruik doet. En natuurlijk moeten ze dan berekenen wat het verschil in kosten is.”

Binnen de Montessorischool-Zuid staat duurzaamheid dus zeker hoog op de agenda, maar tegelijkertijd merkt de directeur dat het niet allemaal tegelijk kan.

Zeker niet met haar aanpak. “In het onderwijs moeten we er sowieso voor waken dat we dingen vóór de kinderen doen in plaats van ze er bij te betrekken. Dat geldt hier ook. Wil je duurzaamheid echt in de genen van de nieuwe generatie krijgen, dan moet je met ze samenwerken. Het gaat wel wat langzamer, maar het effect is veel groter.”

Een lening via het Stimuleringsfonds

In het Duurzaamheidsprogramma 2016-2020 staat de wens om de verduurzaming van maatschappelijk vastgoed te versnellen. De gemeente heeft hiervoor een Stimuleringsfonds duurzaam maatschappelijk vastgoed in het leven geroepen, met één miljoen euro in kas. Non-profitorganisaties, zoals scholen en sportverenigingen, kunnen hier tegen een gunstige rente een lening afsluiten om hun gebouw en/of sportterrein te verduurzamen. Ze kunnen bedragen lenen tussen de 5.000 euro en 150.000 euro. Dit bedrag betalen zij binnen tien tot vijftien jaar terug. Door het geld weer terug te laten stromen in het fonds komt geld voor andere aanvragen beschikbaar. Als u hier meer over wilt weten, kunt u contact opnemen met M. van Dongen (duurzaamheid) [email protected] 035-629 2883 en/of J. Vermeulen (onderwijs) [email protected] 035-6292144.