nieuw, natuur, cultuur, erfgoed, flevoland, water, festival

Fascinerend, zo’n historisch baken in het strakke polderland.

 

In Flevoland beweeg je je op de oude zeebodem; dijken beschermen het land tegen de zeespiegel die gemiddeld vijf meter hoger ligt. Nederlands jongste provincie is namelijk het product van het grootste inpolderingstraject aller tijden: het Zuiderzeeproject. Flevoland is één groot kunstwerk. Wonderlijk en meeslepend!

 

cornelis lely

Ingenieur Cornelis Lely maakte zich in 1891 onsterfelijk met zijn plannen voor inpoldering van de toenmalige Zuiderzee. Duizenden arbeiders begonnen aan het zware handwerk. Het noordoostelijke deel van Flevoland, de Noordoostpolder, was als eerste aan de beurt. Het water week uiteindelijk in 1942, waarna deze polder werd ingericht met landbouw op de klei, bossen op de zandgronden en de benodigde woningbouw. Het zuidelijk deel, de Flevopolder, het grootste kunstmatige eiland ter wereld, viel in 1957 en in 1968 droog. Daarmee stond niets meer de bouw van de steden en de overige dorpen in de weg. Bijna twintig jaar later was Flevoland de kraamtijd voorbij; op 1 januari 1986 kreeg het de officiële provinciestatus.

eilanden op het droge

De inpoldering van de Noordoostpolder heeft twee historische Zuiderzeedorpen tot eilanden op het droge gemaakt: Urk en Schokland. Een bezoekje aan het voor-malige eiland Urk en het beklimmen van de Urker vuurtoren moet je echt gedaan hebben. Al vanaf 1617 heeft het meer dan duizend jaar oude Urk een vuurtoren. Hij biedt een magnifiek uitzicht over water en dorp. Bij helder weer zie je maar liefst drie provincies: Flevoland, Noord-Holland en Friesland. Weer terug op de grond zwerf je door de pittoreske oude dorpskom met de kleine, smalle huisjes in een doolhof van steegjes; ginkies zeggen de Urkers. Wil je de oude verhalen en legendes van dit vissersdorp horen? Doe dan de Ginkiestocht.


Meer informatie vind je op ookflevoland.nl/erfgoed of download de overzichtskaart.

oud-kraggenburg

Toen de eerste bewoners zich in 1848 in Kraggenburg vestigden, bestond Oud-Kraggenburg al meer dan honderd jaar. In 1848 ging Willem Winkel er namelijk met zijn gezin wonen in de lichtwachterswoning, aan het eind van twee strekdammen die vanaf Genemuiden zes kilometer de zee in liepen. De inmiddels gerenoveerde lichtwachterswoning staat op een verhoogde terp, te midden van Flevolandse akkers; een verrassende en nostalgische blikvanger in het strakke Flevolandse ‘Mondriaan-landschap’! Fiets of wandel eromheen of boek een bezichtigingsarrangement via Hoeve Marant.

werelderfgoed

Dan naar het volgende eiland: Schokland. Het staat symbool voor de strijd van Nederland met het water. Al in de pre-historie werden de eerste bewoners door het water verdreven. Later vochten de middeleeuwse boeren en de vissers vanaf hun terpen tegen de stormvloeden en overstromingen. Het eiland is in de negentiende eeuw ontruimd door Willem III. Schokland is nu een eiland op het droge dat trots boven het polderlandschap uitstijgt. Niet voor niets kreeg deze plek als het eerste Nederlandse monument de status van UNESCO Werelderfgoed mee. Het eiland telt negen rijksmonumenten, genoeg te verkennen dus!

In de vroegere Zuiderzee voeren duizenden schepen af en aan en vonden vele scheepsrampen plaats. Al bij de eerste inpolderingswerkzaamheden werden dan ook scheepswrakken aangetroffen. Flevoland is met maar liefst 435 scheepswrakken één van de grootste ‘droge’ scheepskerkhoven ter wereld. Wie Flevoland verkent, kan dat niet ontgaan: overal in het landschap zie je palen met bovenop een bootje die deze scheepswrakken in de bodem markeren. 

 

heel flevoland als museum

Heel Flevoland is eigenlijk een museum, het verhaal van inpoldering is overal, soms tastbaar, aanwezig. Neem bijvoorbeeld het voormalige werkeiland Lelystad. Dit werk-eiland diende als basis voor de dijkwerkers die de dijken om Oostelijk Flevoland aanlegden. Het werkeiland werd vanaf 1951 bewoond en men leefde in houten barakken. Tegenwoordig is het voormalige werkeiland een deel van de wijk van Lelystad-Haven. De gehele noeste polderarbeid beleef je in museum Nieuw Land in Lelystad. Je hoort en ziet er het verhaal van de grootste polder ter wereld.

werelderfgoed weekend op schokland

Reis op zaterdag 14 en zondag 15 juni 2014 door de tijd op UNESCO Werelderfgoed Schokland. Tijdens het Werelderfgoedweekend maak je er een middeleeuws kampement mee en ontdek je hoe het er was in de prehistorie, de middeleeuwen en in de Zuiderzeetijd. Het voormalige eiland telt negen rijksmonumenten, dus er is genoeg cultuur te snuiven. Museum Schokland is dit weekend gratis toegankelijk.