Samen voor veilige vrijheid

Beweging

“De reden achter deze veranderingen is de nieuwe Wet zorg en dwang”, legt Paula den Broeder uit, manager kleinschalige dementiezorg. “Dat klinkt heel spannend, maar deze is er om te garanderen dat de zorg die mensen in een zorginstelling ontvangen zoveel mogelijk vrijwillig is. Op onze locatie Crabbehoven wonen o.a. cliënten met dementie. In de praktijk betekent dat dat we hen zoveel mogelijk willen stimuleren in het nemen van de eigen regie. Dus als het kan, zelf te laten beslissen.” Paula geeft als voorbeeld het gebruik van domotica; automatisering binnen een woning die op verschillende manieren ingezet kan worden. “Maar”, gaat ze verder, “je moet het niet alleen hebben van domotica binnen de woning of de instelling. De rol van de familie van de bewoners en de zorgmedewerkers is ook heel belangrijk.” Binnen PZC Dordrecht worden de principes ‘nee, tenzij’ gehanteerd, en staan bij het bieden van veilige vrijheid de wensen en behoeften van de bewoner centraal. Dat betekent dat de bewoners recht hebben op meer bewegingsvrijheid ongeacht of men daar wel of geen gebruik van maakt.

Leefruimte

Uit onderzoek is gebleken dat mensen met dementie nog steeds kunnen beschikken over lerend vermogen. De kunst is het benutten hiervan. “Binnen de kaders van ‘Samen voor veilige vrijheid’ moet je dan denken aan het vergroten van iemands leefruimte binnen de instelling. Dat kan door looproutes met een bewoner te herhalen of herkenningspunten aan te brengen, zodat hij of zij zelfstandig naar een andere ruimte kan bv om een kopje koffie te drinken”, vertelt Paula.

Ze benadrukt dat de veiligheid voorop staat. Alles gaat in overleg met onder andere het multidisciplinaire team, de Gespecialiseerd Verzorgende Psychogeriatrie (GVP-er) en de eerste contactpersoon van de bewoner. Uitgangspunten hierbij zijn de mogelijkheden van een bewoner, in plaats van de beperkingen.” Binnen de doelgroep is een aantal GVP-ers werkzaam die o.a. samen met de psycholoog, medewerkers en mantelzorgers ondersteuning bieden als er sprake is van (complex) onbegrepen gedrag. De bedoeling is dat het aantal GVP-ers zich de komende jaren steeds meer zal gaan uitbreiden.

Dynamisch

De veranderingen die de nieuwe wet teweegbrengt, gaan natuurlijk niet over een nacht ijs. “Dit proces geeft wel aan hoe dynamisch de chronische zorg kan zijn vertelt zij. “Geen dag is hetzelfde. Je bent voortdurend bezig met het achterhalen en vertalen van iemands gedrag. Daar kom je alleen achter door de bewoner goed te leren kennen en je proberen in te leven.” Paula, wier kantoor zich binnen het woonzorgcentrum bevindt, ondervindt zelf geregeld dat haar dagen anders lopen dan gepland. “Mijn deur staat bijna altijd open. Zo gebeurt het weleens dat een bewoner gezellig aan mijn bureau komt zitten om even te kletsen. Ja, zulke dingen maken werken in de zorg heel bijzonder.”