De laatste reis van de Ursus II

Vorig jaar, HT 2017, deed de Ursus II van het Duikteam Ecuador van Terschelling haar laatste tijdwaarneming nabij de boei BS-2 voor de sloepenrace van Harlingen naar Terschelling. Het zou zelfs voorgoed haar laatste reis zijn onder eigen kracht.

Voor ons, de nabestaanden was het plotseling, maar de oude dame zal zelf het einde wel hebben voelen aankomen. Toen ze in bezit kwam van de duikers van Terschelling, had ze al een bewogen leven achter de rug. En haar hele leven had ze op zout water gevaren, wat ook zijn sporen na laat.

Geschiedenis

Het schip werd gebouwd in 1939 (volgens de bekende gegevens) in Alphen aan de Rijn als vissersschip. Het was als type een Noordzee botter. De Duitsers namen dus een vrijwel nieuw schip in beslag in de oorlog en gebruikten het als verankering voor “Sperrballonen” aan lange kabels , in diverse havens , tegen laag vliegende vliegtuigen. Gelukkig bleef ze heel in die bewogen tijd en kon het na de oorlog weer als vissersschip gebruikt worden. In 1966 werd ze uitgesaneerd en kort daarna verbouwd tot bergingsvaartuig. In 1983 lag ze te koop in Vlissingen en trok ze de aandacht van enige Ecuadorianen van Terschelling, die daar een onderzoek op een wrak van een VOC schip assisteerden. Dus na haar wisselende bestaan in oorlogstijd en beroepsvaart, kon de dame nog niet uitrusten.

Tijdwaarneming

In 1987 ging ze voor de eerste keer ten anker nabij de BS-2 boei, Blauwe Slenk. Dit was een uitje voor de club en de Terschellinger muzikanten. De HT-Roeirace werd toen nog georganiseerd door de Zeevaartschool en dus gingen leerlingen daarvan mee als tijdwaarnemers.

De laatste reis begon als velen daarvoor: een overvloed aan mensen: bemanning, tijdwaarnemers, reepschieters, koks en passagiers. De motor liep als een zonnetje en er werd met de voor-eb mee naar het “gat” in het Schuitengat gevaren. Daar kreeg het schip een bijna vastloper. Het toerental van de motor zakte even weg en pikte daarna weer op. Een veeg teken. De oliedruk meter, de enige machinekamer uitlezing, stond op 0. Hier kon niet geankerd worden om te kijken wat er aan de hand was en het was nog een eind varen naar de Blauwe Slenk. Dan maar door. De motor liep nog weer als een zonnetje, maar toen hij, eenmaal ten anker, uitgezet was wilde hij nooit meer aan. Dit was dus de laatste reis onder eigen kracht. Na het passeren van de laatste sloepen kwam een sleepboot van Noordgat, die het schip op sleeptouw nam en veilig op zijn vaste plek in de haven van Terschelling afmeerde.

Helaas had inmiddels de wetgeving ook al het overlijden van de oude dame in het verschiet. Het is na 1 januari 2019 namelijk niet meer mogelijk om ongekeurd met een groot pleziervaartuig te varen. Bij die keuringen komt nogal wat kijken en is zeer kostbaar. Voor de oude dame zou dit een investering van enige tienduizenden euro’s betekenen en daarvoor was geen draagkracht in de duikclub. Daar kwam bij dat de motor bijna onherstelbaar beschadigd was. Het doek viel in oktober 2017, toen een sleepboot uit Harlingen haar kwam halen. Het was een waardig einde: met het geluid van de scheepshoorn van de sleepboot Wotan, ooit opgedoken met de Ursus, verdween de sleep buiten de haven in de mist.

Tekst: Nico Brink

Een schilderachtig plaatje

Naam: Jacoba
lxbxd= 1530x420x150
Bouwjaar: 1960

Deze Ex-Ijselmeer kotter HK3 (Hardewijk) komt uit 1960. Gebouwd bij Metsz in Urk in een serie van 3. Met zijn gejoggelde stalen rondspant leent deze krachtpatser zich uitstekend voor het vastleggen op de gevoelige plaat. De kleuren zijn een beetje af te leiden van de betonningsvaartuigen van vroeger; zandgele masten, zwarte romp met een witte bies en donkere (houten) stuurhut boven opbouw.

Jacoba is omstreeks 2003 naar Terschelling gekomen.

Het schilderij in de afbeelding is gemaakt door Willem Eerland, nautisch schilder en ook bekend op Terschelling omdat hij meerdere Terschellinger schepen heeft geschilderd.
Naast dit prachtige schilderij, is Jacoba tijdens de HT - Roeirace ook in het echt te bewonderen in het Pannengat, alwaar ze door Gij Bol beschikbaar wordt gesteld voor het noteren van alle tijden, stromingen en meer.

_BT Clear