Dus werken we in Parkstad samen aan duurzaamheid!

De zeven gemeenten in Parkstad werken intensief samen op het gebied van duurzaamheid. Dat moet ook wel, want het klimaat trekt zich niets aan van gemeentegrenzen. Duurzaamheidswethouders Charles Claessens en Freed Janssen zetten er samen met de andere wethouders flink de schouders onder. “Papier is geduldig, maar we moeten vooral doen!”

De bestuurders werken samen in de Bestuurscommissie Ruimte incl. Duurzaamheid van de Stadsregio Parkstad Limburg. Op de foto van links naar rechts: Freed Janssen (Landgraaf, tevens regionaal portefeuillehouder van de Stadsregio Parkstad), Wiel Schleijpen (Simpelveld), Charles Claessens (Heerlen), Dion Schneider (Kerkrade), Jos Timmermans (Beekdaelen), Math Houben (Brunssum). Op de foto ontbreekt: Ruud Braun (Voerendaal).

Charles Claessens: “Onze ambities staan op papier: nu is het tijd om tot actie over te gaan. Ik hoor vaak dat de Shells van deze wereld de problemen maar moeten oplossen. Dat het Ruhrgebied alles wat wij hier doen, weer tenietdoet. Dat er morgen misschien betere oplossingen komen. Ja, en? Dat ontslaat ons niet van de taak om nú te doen wat we kunnen. Met de stappen die we hier in Parkstad zetten, kunnen we de wereld een stukje verbeteren en bewustzijn creëren.” Freed Janssen (tevens regionale portefeuillehouder voor de energietransitie in Parkstad): “We proberen daarbij voor iedereen oplossingen te bedenken. Ook voor mensen met een smalle beurs. Kijk bijvoorbeeld naar het zonnepanelenproject waar we als gemeenten faciliteren en waaraan iedereen kan deelnemen.”

Het roer moet om

Claessens: “Ik ben ervan overtuigd dat onze inwoners steeds beter begrijpen dat het roer om moet. Bereid zijn om mee te doen, als ze het verhaal kennen. In Heerlen-Centrum loopt bijvoorbeeld het project om 5.000 zonnepanelen te realiseren via een coöperatie. De coöperatie bepaalt zelf wat ze met de meeropbrengsten doen om het centrum op te leuken.” Janssen valt zijn collega bij: “Ik ben sinds 2006 wethouder. Burgers beseffen nu meer dan ooit dat het zo niet langer kan. Zo’n discussie als in Groningen rondom de gaswinning en de vreselijke beelden van een smeltende Noordkaap helpen daarbij.”

Overnemen wat werkt

Janssen vervolgt: “We hoeven het ook niet allemaal zelf te bedenken. Het zonnepanelenproject is in Landgraaf begonnen, werd overgenomen door Parkstad en spreidt zich nu over Nederland uit.

De komst van de Woonwijzerwinkel, aangejaagd door Heerlen, is een kopie van Rotterdam. Waarom zouden wij het wiel opnieuw uitvinden? Je moet hooguit op zoek naar de couleur local omdat regio’s niet met elkaar te vergelijken zijn. Maar verder: laten we beproefde formats alsjeblieft met elkaar delen.”

Samenwerking

De Parkstad-gemeenten werken dus al intensief samen. Claessens: “Door de klimaatverandering krijgen we steeds meer overlast van hemelwater. Water dat niet stopt bij gemeentegrenzen. Dit is zo’n dossier waar zonder veel heisa prima wordt samengewerkt.” Janssen: “Maar ook het gezamenlijk onderhoud van rioleringen, het doen van aanbestedingen en het aanstellen van windenergie- en warmtecoördinatoren.” In Parkstad worden bewoners zoveel als mogelijk actief betrokken. Zo kunnen ze rondom het windmolenvraagstuk in Heerlen, Kerkrade en Simpelveld participeren in zogenaamde ontwerpateliers. Claessens: “We bieden burgers de mogelijkheid mee te denken. Bij het inventariseren van de lasten, maar ook de verdeling van de lusten. Het kan niet zo zijn dat grote energiereuzen windturbines plaatsen en er met de volledige winst vandoor gaan.”

Eén Europa met dezelfde normen

Heerlen is gaststad van de Energy Cities conferentie die aanvankelijk stond gepland voor dit jaar, maar vanwege corona is verschoven naar 2021. Claessens: “We zijn er trots op dat de conferentie in Heerlen is. Zo kunnen we onze internationale ligging en de daarbij horende grensoverschrijdende problematiek weer onder de aandacht brengen.” Hij hoopt het gesprek te kunnen voeren over hoe we in de grensregio meer tot elkaar kunnen komen. “Als voorbeeld: de Duitsers zetten zonder overleg een bos windmolens op de grens neer. Kunnen we niet iets met elkaar bedenken waardoor je die opgave samen oppakt?” Janssen knikt: “Of het stikstofprobleem waardoor projecten in Nederland voorlopig geen doorgang vinden. Terwijl de stikstofuitstoot na de realisatie veel minder is. Aan de andere kant van de grens speelt die discussie helemaal niet. De randweg Abdissenbosch ligt nu stil terwijl ze in Duitsland staan te popelen om die weg aan te leggen. Het leidt tot minder verkeer op binnenwegen en daardoor een betere luchtkwaliteit. Ik wil de eurocommissaris oproepen om op zoek te gaan naar harmonisering. Eén Europa met dezelfde normen.”

Intercityverbinding

Claessens: “Ik ga uiteraard ook weer beginnen over de intercityverbinding naar Aken en Keulen. Iedereen heeft de mond vol van ‘meer treinen, minder vliegen’. Straks is de infrastructuur klaar, maar stopt de intercity in Heerlen. Organiseer toch ook eens dat we dat voor elkaar krijgen. Kijk eerst eens naar de potentie en dan pas naar het geld. Durf te investeren. Als gemeente kunnen we dat niet, dat is een rijkstaak, provinciale taak of misschien ook wel voor Europa. Ik hoop dat met een green deal* daarvoor ook potjes beschikbaar komen voor de concessiehouders.”

Het goede voorbeeld geven

Geven de beide wethouders thuis ook het goede voorbeeld? Janssen: “Uiteraard! Ik kocht twaalf jaar geleden een huis met energielabel D. Dat heb ik verkocht met energielabel A. HR++ glas, vloerisolatie, spouwmuurisolatie, zonnepanelen: alles heb ik gedaan. Mijn nieuwe huis heeft energielabel C, dus ik begin weer van voren af aan.” Claessens: “We doen mee aan de afkoppelregeling, hebben zonnepanelen en het huis is geïsoleerd.” Dan lachend: “Ik heb thuis vier dames die soms op me schelden omdat ik de verwarming lager draai. Ik vind twintig graden in huis warm zat.”